Kamer keurt nieuw wettelijk kader voor digitaal aanmelden overheidstoepassingen goed

Burgers moeten vandaag bij het inloggen op Belgische overheidswebsites nog steeds gebruik maken van de eID, de elektronische identiteitskaart. Inloggen via je smartphone of andere digitale sleutels kan ook al, maar daar gaat een vrij omslachtige procedure aan vooraf. De nieuwe wet zorgt ervoor dat die de problemen binnenkort tot het verleden behoren.

Alexander De Croo: “Voor heel wat mensen is het vandaag een opgave om ‘het bakje’ van de eID aan de praat te krijgen. Voor heel wat mensen is dat een drempel om digitaal met de overheid te communiceren. Het is belangrijk dat online identificatie zo eenvoudig mogelijk is. Je moet even makkelijk met je smartphone bij Tax-on-Web kunnen inloggen als bij je online banking. Alleen zo gaan nog meer mensen de online diensten van de overheid gebruiken.”

Privépartners moeten innovatie garanderen

De Kamer keurt daarom vandaag een nieuwe wet goed die nieuwe innovatieve identificatiemiddelen toelaat voor het inloggen op overheidswebsites. Het zal niet langer de overheid zelf zijn die al die identificatietools zal ontwikkelen. Voortaan zullen ook privé-partners de kans krijgen om online identificatiemiddelen te ontwikkelen voor digitale communicatie tussen burgers, bedrijven en overheid. Ze zullen daarvoor wel moeten voldoen aan strenge erkenningsregels.

Alexander De Croo: “De overheid is goed in het verlenen van een zeker en veilig identiteitsbewijs, maar niet altijd even goed in het ontwikkelen van de allernieuwste mobiele applicaties voor authenticatie. Met deze nieuwe regels kunnen we de innovatieve kracht van de privé-sector combineren met de expertise van de overheid. Met één duidelijk doel voor ogen: een betere dienstverlening voor burgers en bedrijven.”

Voor alle duidelijkheid: het is niet zo dat deze nieuwe identificatiemiddelen de e-ID en de kaartlezer  vervangen. Wie dat wil kan zijn e-ID en kaartlezer blijven gebruiken. Daarnaast komen er bijkomende identificatiemethodes, bijvoorbeeld via de smartphone, om in te loggen op overheidswebsites.

Drie veiligheidsniveau’s

Overheidsdiensten zullen voortaan, afhankelijk van de gevoeligheid van de communicatie, moeten bepalen welk veiligheidsniveau nodig is om toegang te krijgen tot hun online diensten. De Europese wetgeving voorziet drie veiligheidsniveau’s: hoog, substantieel en laag. Overheden zullen alle online identificatiemiddelen moeten aanvaarden wanneer die voldoen aan het gevraagde veiligheidsniveau, ongeacht of de toepassing  door de overheid zelf of door een privébedrijf werd ontwikkeld.

Alexander De Croo: “Het zou ideaal zijn als we evolueren naar online identificatietools die je niet alleen kan gebruiken om je aan te melden bij overheidstoepassingen maar ook bij privé-dienstverleners als banken, overheden, nutsbedrijven en verzekeringen. Ook zij hebben er alle belang bij om de identiteit en de veiligheid van de gegevens van hun klanten te garanderen. Dit nieuw wettelijk kader maakt dat mogelijk.”

Als ook andere bedrijven en websites systematisch voor deze nieuwe identificatiemiddelen kiezen zullen de burgers niet langer zullen moeten inloggen met gebruikersnamen en paswoorden, maar zullen ze hetzelfde eenvoudige identificatiemiddel kunnen gebruiken voor een hele waaier digitale toepassingen. Zo verdwijnt ook het probleem van de veelheid van gebruikersnamen en paswoorden en wordt aanmelden veel veiliger.

Aanmelden in de hele EU

Een tweede luik van het ontwerp regelt de cross-border identificatie voor EU-burgers. België zal een aantal identificatiemiddelen kunnen aanmelden bij Europa die dan ook in andere Europese lidstaten kunnen worden gebruikt om je daar bij de overheid online aan te melden. Denk bijvoorbeeld aan belastingaangiftes, het raadplegen van een medisch dossier in het buitenland of je inschrijven aan een buitenlandse universiteit.

De wederzijdse Europese erkenning van identificatiemiddelen is pas verplicht in september 2018, maar lidstaten kunnen dit vrijwillig al vroeger toepassen. België wil hier een voortrekkersrol in spelen.

De nieuwe regels zijn reeds van kracht (met uitzondering van de grensoverschrijdende authenticatie). De publicatie van een Koninklijk Besluit dat de specifieke erkenningsvoorwaarden vastlegt wordt dit najaar verwacht.